Từ thời Ai Cập cổ đại,
con người đã khám phá ra khả năng đưa thư của chim bồ câu. Tuy nhiên, phải đến
thế kỷ 21 với sự phát triển của khoa học người ta mới giải thích được vì sao bồ
câu có khả năng tìm đường về nhà.
Bằng cách nào mà những chú chim thue xe
may tai da nang tìm thấy đường về nhà khi bay khỏi thành phố
với chặng đường dài hàng ngàn dặm hải lí? Một khía cạnh nào đó, chúng đã dựa
vào khả năng khứu giác như một chiếc đồng hồ hay la bàn của chúng.
Thật ra, toàn bộ những giả thuyết đó quá rắc rối, trong khi
mà chim bồ câu thường dựa vào môi trường tự nhiên thân thuộc và những cột mốc
danh giới nhân tạo để nhận biết vùng lãnh thổ gần nhà.
Các nhà khoa học Anh đã chỉ ra rằng: Những con chim sẽ bay
theo đường nhỏ, tới đường quốc lộ, bay ngang qua những con phố và bay vòng
quanh theo đường vòng, thậm chí điều này có nghĩa khiến chuyến bay của chúng sẽ
tăng lên một vài dặm hải lý.
Một nghiên cứu gần đây nhận định: Loài chim bồ câu nắm thuê xe
máy tại đà nẵng bắt rất hiệu quả những con đường khi chúng
bay có đôi. Nếu có bạn đồng hành, chúng sẽ đủ thông minh để làm con đường ngắn
lại hơn là khi bay một mình.
Trong những cuộc hành trình dài, bồ câu tính toán hướng bay
cần thiết bằng cách so sánh vị trí của mặt trời với đồng hồ sinh học trong
chúng. Bằng phương pháp nuôi chim bồ câu dưới ánh sáng nhân tạo, các nhà khoa học
đã tác động lên khả năng nhận biết thời gian và đánh lừa được chúng bay sai hướng.
Để chứng minh thêm khả năng tìm đường về nhà của những chú
chim bồ câu khác, các nhà khoa học đã tiến hành vô số các thí nghiệm khác nhau,
kể cả việc cắt đi dây thần kinh khứu giác của chúng. Khi một dây thần kinh bi cắt
đứt, loài bồ câu sẽ không đủ khả năng để tìm hướng về. Những nhà khoa học đứng
đầu đã thừa nhận khả năng tìm hướng bay bằng khứu giác của bồ câu.
Nhưng cả hai vẫn chỉ là giả thuyết và chưa thực sự thuyết phục.
Theo đó, tại một số khu vực nhất định như đồi Castor và đồi
Jersey ở Mỹ, những con chim luôn bay sai hướng khi cố gắng tìm đường về nhà mặc
dù cho thue
xe may da nang chúng không hề gặp vấn đề này ở nơi khác.
Tại một nơi khác gần thị trấn Weedsport (Mỹ), những con chim
bé lại bay nhầm hướng còn lũ chim già hơn thì không. Cũng có những ngày nhất định
mà tất cả những con chim được thả ở các vị trí này có thể tìm đường về mà không
gặp bất kỳ trở ngại gì.
Đi sâu phân tích, các nhà khoa học phát hiện, loài chim bồ
câu Columbia Livia có thể nghe thấy sóng âm thanh tần số thấp, chỉ 0,1 - 0,2
Hz. Sóng hạ âm có thể phát ra từ đại dương và bị nhiễu đôi chút trong khí quyển,
rất có thể chim bồ câu dựa vào sóng hạ âm để định hướng.
Vì vậy, họ đã phác họa bản đồ âm của các âm thanh tần số thấp
vào ngày thường và ngày mà lũ chim có thể tìm đường về từ đồi Jersey.
Kết quả là, các nhà nghiên cứu phát hiện ra, do điều kiện
khí quyển và địa hình đặc trưng, đồi Jersey nằm trong một “cái bóng âm thanh”.
Do vậy mà rất ít hoặc không có dòng hạ âm nào lọt được cho thuê
xe máy ở đà nẵng vào vùng này trừ 1 ngày khi mô hình gió và
nhiệt độ thay đổi. Thời điểm đó trùng với ngày chú bồ câu có thể tìm đường về
mà không gặp sự cố. Hiện tượng này tương tự với vùng đồi Castor nhưng tại đây,
các dòng hạ âm bị chuyển hướng và lệch đi.
Phát hiện này được coi là lời giải cho những nghiên cứu về bồ
câu tại vùng này. Nhưng cũng có nhiều công trình nghiên cứu khác ủng hộ giả
thuyết như bồ câu sử dụng các dòng điện từ Trái đất hay sử dụng mũi đánh hơi...
Tuy nhiên, phương thức mỗi con chim dùng để xác định hướng
đi của mình có thể khác nhau tùy vào vị trí đặt chuồng và nơi sinh sống của
chúng.
Tại một vài nơi, chúng sẽ sử dụng các dòng hạ âm nhưng ở dịch vụ
thuê xe máy ở đà nẵng nơi khác chúng lại có thể sử dụng việc
đánh hơi. Nhưng sự thật không thay đổi được chính là khả năng tìm đường tuyệt vời
của loài chim này.

















